Współczesna nauka daje nam szerokie spektrum możliwości w obszarze monitoringu treningu sportowego. Badamy, jak organizm reaguje na obciążenie i odnosząc się do wyników stymulujemy jego jakością i ilością.
Pomagają w tym pulsometry, specjalistyczne badania wydolnościowe, badania krwi i moczu. Te ostatnie, choć najtańsze i ogólnodostępne, często są niedoceniane i niewykorzystywane.
Poniżej w formie mini poradnika zamieściliśmy podstawowe badania, które powinniście na bieżąco monitorować.
Badanie moczu pozwala na wykrycie nieprawidłowości w nerkach, drogach moczowych i schorzeniach układu moczowego. Ponieważ podczas intensywnego wysiłku fizycznego, nerki zostają dość mocno obciążone, to właśnie banie stanowi bardzo ważny element diagnostyki sportowca.
Odczyn Biernackiego (OB) jest wskaźnikiem szybkości opadania czerwonych krwinek i umożliwia wykrycie ewentualnego stanu zapalnego – również w sytuacji, kiedy nie daje on żadnych objawów. Morfologia krwi z rozmazem czyli podstawowe badanie krwi, które powinien raz na jakiś czas wykonywać każdy człowiek – bez względu na wiek czy płeć.
Morfologia krwi pokazuje najwięcej informacji o stanie naszego organizmu, pozwala wykryć infekcje, zapalenia, alergie, nadmiar lub niedobór pierwiastków czy niedokrwistość. Analizując krew sportowców, szczególną ocenę zwraca się na poziom hemoglobiny i hematokrytu.
Glukoza cukier w dużym stopniu wpływa na parametry wysiłkowe, będąc tzw. paliwem energetycznym, ocena jego stężenia w organizmie jest bardzo ważna. Zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom glukozy we krwi stanowi znaczne ryzyko niebezpiecznych dla zdrowia powikłań.
Lipidogram czyli ogólny poziom cholesterolu we krwi z podziałem na frakcje HDL, LDL oraz trójglicerydy.
Kinaza kreatynowa (CK) jest enzymem produkowanym przez tkanki mięśniowe i występuje w mięśniach prążkowanych, mięśniu sercowym oraz w mózgu. Pomimo tego, że poziom CK jest z reguły nie wiele większy u sportowców, to jego zbyt duży poziom może już świadczyć o przetrenowaniu.
Kreatynina jest związkiem organicznym powstających głównie w mięśniach szkieletowych. Zbyt niskie stężenie kreatyniny może świadczyć o niedożywieniu czy wyniszczeniu organizmu, zaś nadmiar może być efektem ostrej niewydolności nerek.
Potas jest odpowiedzialny za przekazywanie impulsów do mięśni, wspierając ich regenerację. Jego niedobory w organizmie mogą skutkować bolesnymi skurczami, uniemożliwiającymi uprawianie aktywności fizycznej.
Sód odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego. Jego niedobór lub nadmiar w organizmie może być wskazówka dla sportowców przy przyjmowaniu elektrolitów i soli mineralnych.
Żelazo jest niezwykle istotnym badaniem dla sportowców, ponieważ podczas wysiłku fizycznego, żelazo produkuje hemoglobinę transportującą tlen w organizmie. Jego niedobór może być niebezpieczny dla zdrowia.
Magnez pozwala na ocenę prawidłowości, nadmiaru lub niedoboru magnezu w organizmie. Jest bardzo ważnym pierwiastkiem dla sportowców, szczególnie tych uprawiających sporty wytrzymałościowe.